Κανονικά όλοι θα έπρεπε να είστε πολύ χαρούμενοι όταν ακούτε αυτό το θέμα για τις προσφυγές, αλλά ξέρω ότι στην ουσία μπορεί να μην το ξέρετε καν. Γιατί έχουμε καταντήσει να έχουμε ειδήσεις που χρησιμοποιούν τόσο μεγάλη παραπληροφόρηση που στο τέλος δεν ξέρουμε πια τι μας αφορά ουσιαστικά. Θα μπω λοιπόν στο θέμα μου ανάποδα, θα αρχίσω με αυτές τις προσφυγές, γιατί ο Ασπρόπυργος είναι και ένας Δήμος που ξέρει τι σημαίνει ξενιτιά και προσφυγιά. Άρα είναι καλό να το βλέπουμε και ανάποδα και να δούμε πώς χρησιμοποιείται η Ευρωπαϊκή Ένωση σε αυτό το πλαίσιο και συγκεκριμένα το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.
Θα σας «δελεάσω», αν και έχω δει ήδη από πέρσι ότι υπάρχει ένας πατριωτισμός εδώ. Παρ’ όλα αυτά, θα σας «δελεάσω» με ένα χρηματικό ποσό. Ξέρετε πόσα λεφτά θα πάρουν οι πρόσφυγες που έκαναν προσφυγή και εκδικάστηκε η υπόθεσή τους στις 27 Ιανουαρίου 2009;
Έχετε μια ιδέα; Θα μπορούσατε να το εκτιμήσετε; Εγώ θα πάρω μία υπόθεση. Δεν είναι μια γενικολογία, δεν ρωτάω γενικά αν κάνουμε μια προσφυγή πόσα θα πάρουμε. Μιλάω για τις συγκεκριμένες οκτώ υποθέσεις που εκδικάστηκαν πρόσφατα.
Για να καταλάβετε πόσο ουσιαστικό είναι, μία από αυτές τις προσφυγές είναι δέκα εκατομμύρια Ευρώ. Δηλαδή, η Τουρκία θα πληρώσει δέκα εκατομμύρια Ευρώ γιατί είναι παράνομη η κατοχή της στην Κύπρο. Η υπόθεση της Τιτίνας Λοϊζίδου –η πρώτη προσφυγή– ήταν ενάμισι εκατομμύριο Ευρώ. Η διαφορά οφείλεται στο γεγονός ότι η περιουσία της Τιτίνας ήταν απλώς ένα εξοχικό. Δεν υπολογίζουμε με τον ίδιο τρόπο την εκτίμηση της περιουσίας και τη μη απόλαυση της περιουσίας όταν είναι εξοχικό, κύριο σπίτι, αν όλη η οικογένεια ζούσε σε αυτό το σπίτι, αν δεν υπήρχε άλλο σπίτι.
Συνολικά από τότε που εκδικάστηκε η υπόθεση της Τιτίνας –σας υπενθυμίζω ότι η Τιτίνα έκανε την προσφυγή το 1989, εκδικάστηκε το 1998 και πληρώθηκε το 2003– είχαμε συνολικά μόνο πέντε υποθέσεις. Τον Ιανουάριο του 2009, φέτος δηλαδή, εκδικάστηκαν επιπλέον δώδεκα υποθέσεις. Δεν σας φαίνεται παράξενο που ο ελληνικός τύπος δεν έχει πει τίποτε γι’ αυτό το θέμα; Μιλάμε για 200.000 πρόσφυγες.
Αν όλοι οι πρόσφυγες έκαναν προσφυγές εναντίον της Τουρκίας –του ίδιου τύπου, απλώς υπάρχει πάντα το αναλογικό σε σχέση με την αρχική περιουσία– δεν θα μπορούσε να πληρώσει η Τουρκία, τόσο απλά. Όχι μόνο η Τουρκία, κι εμείς. Για να καταλάβετε, μιλάμε ήδη για δισεκατομμύριο συνολικά και κάθε χρόνος που περνάει προστίθεται ένα δισεκατομμύριο. Ας εξηγήσουμε, λοιπόν, το πλαίσιο αυτών των προσφυγών και να δούμε πόσο σημαντικό είναι να είναι Ευρωπαϊκή η Κύπρος. Πριν την 1η Μαΐου 2004, η Κύπρος ήταν απλώς η Κύπρος που γνωρίζουμε εμείς ως Έλληνες, δηλαδή ένα ελληνικό στοιχείο, ένα χρυσοπράσινο φύλλο, όπως θα ’λεγαν άλλοι, στη Μεσόγειο. Στην ουσία, χωρίς καμιά βοήθεια.
Δεν υπολογίζω τη βοήθεια της Ελλάδας, είναι πάντοτε πολύ συμβολική
Μόλις μπαίνουμε στα πρακτικά, κάνουμε πολύ εύκολα πίσω. Και μη νομίζετε ότι αυτό είναι πρόσφατο, αυτό γινόταν από την αρχαιότητα. Όταν δεν είχαμε προβλήματα, είχαμε υποσχεθεί τα πάντα στην Κύπρο και όταν έχει προβλήματα η Κύπρος, ξαφνικά ξεχνάμε τις υποσχέσεις μας, όπως στην ουσία κάθε μεγάλη δύναμη. Μη νομίζετε ότι αφορά μόνο την Ελλάδα και ότι είναι μια κριτική για μας. Σας υπενθυμίζω, για παράδειγμα, ότι η Γαλλία έκανε μια πολύ καλή συμμαχία με την Πολωνία, αυτή η συμμαχία ήταν η βέλτιστη μέχρι που ήρθε η Γερμανία, και τότε ξαφνικά οι Γάλλοι είπαν ότι η Πολωνία είναι πολύ μακριά, λες κι είχε αλλάξει η απόσταση. Εμείς κάνουμε περίπου το ίδιο. Μιλάμε για ενιαίο αμυντικό δόγμα και διάφορα και όταν χρειάζεται να πράξουμε κάτι, λέμε ότι είναι μακριά. Λοιπόν, η απόσταση έχει παραμείνει η ίδια, απλώς οι νοοτροπίες αλλάζουν και αλλάζουν επειδή τις Συνθήκες, όπως ξέρετε, τις υπογράφουμε όχι για να τελειώσουμε πολέμους, αλλά για να αρχίσουμε πολέμους. Το έλεγε ήδη ο Clemenceau και δεν το έλεγε τυχαία. Σ’ αυτό το πλαίσιο, λίγο πριν την ένταξη, υπήρχε το σχέδιο Ανάν το οποίο θα αναλύσουμε σ’ αυτή τη διάλεξη διαβάζοντας μερικά άρθρα λεπτομερώς. Θα χρησιμοποιήσω και τη βοήθεια του εκπροσώπου του Δημάρχου για να είστε αναγκασμένοι να ακούσετε ακριβώς αυτό που είναι γραμμένο στο κείμενο και όχι αυτό που έχω γράψει εγώ.
Μας ανάγκασαν σε δημοψήφισμα Μια βδομάδα, λοιπόν, πριν την ένταξη της Κύπρου μάς ανάγκασαν να κάνουμε ένα δημοψήφισμα για να περάσει το λεγόμενο σχέδιο Ανάν. Δεν ξέρω τι ξέρετε για το σχέδιο Ανάν, αλλά είναι σίγουρο ότι μετά από αυτό το βράδυ, θα ξέρετε πολλά περισσότερα και θα μπορείτε να τα χρησιμοποιήσετε, γιατί δυστυχώς σε κάποια φάση θα μπει στην επικαιρότητα και πάλι. Και γι’ αυτό λέω ότι ο Δήμος Ασπροπύργου έχει επιτυχίες στο timing, διότι και οι προσφυγές είναι στην επικαιρότητα και οι διαδικασίες όσον αφορά στο Κυπριακό θα είναι στην επικαιρότητα σχετικά σύντομα. Άρα θα είστε τουλάχιστον προετοιμασμένοι εφόσον δεν θα σας προετοιμάσει καμιά εκπομπή πάνω σ’ αυτό το θέμα. Τα άρθρα που θα διαβάσουμε εδώ είναι αυτούσια τα άρθρα του σχεδίου Ανάν. Δεν υπάρχει καμία ανάλυση, θα κάνουμε την ανάλυση μεταξύ μας. Τα άρθρα είναι σημειωμένα με κίτρινο για να μπορεί ο αναγνώστης να τα εντοπίζει γρήγορα. Πρέπει να ξέρετε ότι είναι πολύ σημαντικό όταν σας βάζουν σε μια φάση δημοψηφίσματος, να ρωτάτε αμέσως: Πότε θες να το ψηφίσω; Να μη ρωτάτε «τι περιέχει», αλλά «πότε». Αυτό είναι ένα μεγάλο στρατηγικό λάθος που δεν κάναμε, αλλά που κάνουμε πολύ συχνά δυστυχώς, διότι έχουμε την εντύπωση ότι έχει σημασία αυτό που λέει και όχι η ημερομηνία. Είναι μια λανθασμένη άποψη। Και θα σας το πω πιο ωμά. Σε κάποια φάση όταν ήμουν στην Κύπρο εκείνη την περίοδο, έλεγα στους Κύπριους: «Αν θέλετε, ας το ψηφίσουμε μια βδομάδα μετά, αλλά όχι μια βδομάδα πριν». Και μου απαντούσαν: «Πώς είναι δυνατόν εφόσον εσύ λες ότι δεν είναι καλό για μας». Πώς το εξηγείτε;Το Ευρωπαϊκό κεκτημένο Η ιδέα είναι το ευρωπαϊκό κεκτημένο। Όταν εντάσσεστε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει δικαιοδοσία να σας αλλάξει τη νομοθεσία σας. Σας αποδέχεται έτσι όπως είστε. Αυτό έγινε και με το Βέλγιο και με τη Σουηδία, δηλαδή μπορεί να υπάρχουν τοπικοί κανόνες τους οποίους δεν αφαιρεί η Ευρωπαϊκή Ένωση. Μόλις όμως ενταχθείτε, για οποιοδήποτε κανόνα θέλετε να ψηφίσετε, πρέπει να συμφωνούν όλα τα κράτη-μέλη. Εκείνη την εποχή μιλάμε για τις 25 χώρες, άρα βλέπετε ότι έχετε στην αρχή ένα πλαίσιο διακρατικό, Κύπρος εναντίον Τουρκίας, ενώ μετά γίνεται Ευρωπαϊκή Ένωση εναντίον Τουρκίας. Δεν παίζουμε με τους ίδιους παίχτες. Άρθρο 1, παράγραφος 5: «Η Κύπρος θα διατηρεί ιδιαίτερους δεσμούς φιλίας με την Ελλάδα και την Τουρκία, σεβόμενη την ισορροπία στην Κύπρο που καθιερώνεται με τη Συνθήκη Εγγυήσεως, τη Συνθήκη Συμμαχίας και την παρούσα Συμφωνία, και ως κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα υποστηρίξει την ένταξη της Τουρκίας στην Ένωση.» Άρα αυτό εδώ είναι μια καθαρή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τόσο απλά. Αυτό είναι στη σελίδα 3. Αν κουραστείτε και δεν θέλετε να διαβάσετε τις 10.000 σελίδες, σταματήστε στη σελίδα 3 και έχετε ήδη μια ένδειξη. Δηλαδή μάς λέει, παρόλο που θα είσαστε σε ένα πλαίσιο με 25 κράτη, θα έχετε μία ειδική σχέση με 2. Προσέξτε, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν το δέχεται καθόλου αυτό. Πρέπει όλα τα κράτη να έχουν την ίδια σχέση με όλους. Τα δύο κράτη θα είναι η Ελλάδα και η Τουρκία. Αυτό είναι ήδη μια παραβίαση, αλλά πιο σημαντικό είναι το επόμενο: «... και ως κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα υποστηρίξει την ένταξη της Τουρκίας στην Ένωση.» Άρα δεν μπορεί να θέσει βέτο. Όταν η Τουρκία μπαίνει στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης, όπως έγινε μετέπειτα, πρέπει να ξέρετε ότι υπάρχουν 35 κεφάλαια. Υπάρχει πλαίσιο για βέτο στην αρχή του κεφαλαίου, στο τέλος του κεφαλαίου και συνολικό. Δηλαδή έχουμε μπροστά μας 71 φορές πλαίσιο για να ασκήσουμε βέτο. Αυτό το άρθρο που διαβάσαμε μάς το αφαιρεί. Με το «μαχαίρι» στο λαιμό Ήθελαν να εξασφαλίσουν ότι η Κύπρος δεν θα μπορεί να ψηφίσει εναντίον της Τουρκίας. Αυτό είναι ήδη παράνομο. Αλλά προσέξτε, αν το είχαμε υπογράψει και είχαμε ψηφίσει, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα το δεχόταν έτσι. Ενώ αν γινόταν μια εβδομάδα μετά την ένταξη, αυτή η σημείωση δεν θα μπορούσε να υπάρξει. Ας δούμε λίγο το πλαίσιο τώρα. Όταν το 2003 μας πρότειναν το σχέδιο Ανάν –μιλάω για το σχέδιο Ανάν 1, θα φθάσουμε ως το 5– μας είπαν: «Έχετε μία εβδομάδα για να αποφασίσετε αν το θέλετε ή όχι». Θα σας δώσω μερικά στοιχεία για να συγκρίνετε. Το Ευρωσύνταγμα αφορούσε 25 χώρες, το μέγεθος του 195 σελίδες, διάρκεια ενημέρωσης των πολιτών ενάμισι χρόνος. Δεν μιλάω για τους διπλωμάτες που το ήξεραν πιο νωρίς. Για την Κύπρο με πληθυσμό 600.000 άτομα, το σχέδιο είναι 10.000 σελίδες, για μία εβδομάδα. Όπως καταλαβαίνετε, αυτό είναι ήδη ένα πρόβλημα. Όταν δεν έχετε λύσει ένα πρόβλημα εδώ και 30 χρόνια και σας ζητούν να το λύσετε σε μια βδομάδα, σημαίνει ότι σίγουρα θα υπάρχει ένα πρόβλημα μέσα σ’ αυτό το σχέδιο και θέλουν απλώς να μας το πουλήσουν βιαστικά για να μη δούμε τα προβλήματά του, που υπάρχουν! Άρα είναι πολύ σημαντικό, διότι με το σχέδιο, οι προσφυγές για τις οποίες μίλησα στην αρχή της διάλεξης δεν γίνονται. Ή για να είμαι ακριβέστερος, αν περνούσε το σχέδιο, οι προσφυγές των Ελληνοκυπρίων στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων θα μπορούσαν να γίνουν, αλλά εναντίον της Κύπρου, όχι εναντίον της Τουρκίας, γιατί η Κύπρος θα είχε αποδεχτεί ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα κατοχής. Κατά συνέπεια, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο βοηθάει τον πολίτη να κάνει την προσφυγή του, παρόλο που το κράτος θα τον είχε ξεπουλήσει, αλλά καταδικάζει το κράτος που τον ξεπουλάει, όχι το κράτος που τον αδικεί. Καταλαβαίνετε πόσο σημαντικό είναι; Στη φάση εκείνη είχαμε 33 προσφυγές που είχαν παγώσει για ενάμισι μήνα και δεν έπαιρνε καμία απόφαση το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Θέλω απλώς να σας εξηγήσω ότι με λίγη σκέψη πάνω στο σχέδιο, χωρίς να το έχετε διαβάσει ακόμα, ήδη είστε προβληματισμένοι. Διαβάζοντας το πιο πάνω άρθρο, λέτε: «Δεν είναι δυνατόν, δεν μπορεί να μην το διάβασε κανένας». Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο στον Ασπρόπυργο γιατί είναι ένας μοναδικός τρόπος να μάθετε πράγματα αυτούσια, άμεσα. Το 2003 και το 2004 όλοι εδώ ήσασταν γεννημένοι. Όλοι κοιτάζατε τηλεόραση εκείνη τη στιγμή. Είδατε κανένα να λέει κάτι αρνητικό για το σχέδιο; Είδατε ειδικές εκπομπές τότε; Είχαμε καμία ενημέρωση; Μα όταν θα διαβάσουμε τα άρθρα που υπάρχουν εδώ –έχουμε επιλέξει μόνο μερικά– θα δείτε ότι υπάρχει ένα πρόβλημα.
Ας κοιτάξουμε το άρθρο 3
Θα τα πάρουμε σιγά-σιγά και κάθε φορά θα σας προετοιμάζω ή όχι, για να δούμε πώς πρέπει να τα διαβάζετε। Διότι το μεγάλο πρόβλημα όταν διαβάζετε τις 10।000 σελίδες είναι όπως όταν υπογράφετε ένα ασφαλιστικό συμβόλαιο με τις υποσημειώσεις με μικρά γράμματα. Αλλά εμείς στη διπλωματία έχουμε καλύτερα κόλπα από τις Ασφάλειες. Στα ασφαλιστικά συμβόλαια, έχετε συνήθως μία σελίδα και κάτω-κάτω είναι οι εξαιρέσεις. Εμείς σας δίνουμε 10.000 σελίδες και τις υποσημειώσεις τις βάζουμε μέσα στο κείμενο με τα ίδια γράμματα όμως. Το θέμα είναι πώς θα βρείτε αυτά τα σημεία μέσα στις 10.000 σελίδες, αφού δεν υπάρχουν υποσημειώσεις.
Άρθρο 3, παράγραφος 5: «Επιπρόσθετα για μεταβατική περίοδο 19 ετών ή μέχρι την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οποιοδήποτε επέλθει νωρίτερα, η Κύπρος μπορεί να περιορίσει το δικαίωμα Ελλήνων υπηκόων να διαμένουν στην Κύπρο αν ο αριθμός τους φθάσει το 5% του αριθμού των Κυπρίων πολιτών που έχουν την εσωτερική ιδιότητα πολίτη της Ελληνοκυπριακής συνιστώσας πολιτείας ή το δικαίωμα Τούρκων υπηκόων να διαμένουν στην Κύπρο αν ο αριθμός τους φθάσει το 5% του αριθμού των Κυπρίων πολιτών που έχουν την εσωτερική ιδιότητα πολίτη της Τουρκοκυπριακής συνιστώσας πολιτείας.» Στην πραγματικότητα, έχω βάλει με κίτρινο μόνο την πρώτη γραμμή της παραγράφου. Αν είστε κανονικοί ακροατές, δεν θυμάστε ακριβώς αυτά που σας διαβάσαμε γιατί είναι πολλά, τόσο απλά. Θα ξαναδιαβάσουμε, λοιπόν, μόνο την πρώτη γραμμή: «Επιπρόσθετα για μεταβατική περίοδο 19 ετών ή μέχρι την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση,…». Δεν διαβάζω τίποτα άλλο. Μα είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε σε έγγραφο μια ημερομηνία λήξης όπου λέμε, ή θα μπει σε 19 χρόνια ή πριν και τότε θα κάνουμε αυτά που λέμε. Αυτό είναι και πάλι παράνομο. Διότι δεν υπάρχει προοπτική. Όταν αρχίζετε διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν ξέρετε ποτέ πότε τελειώνουν. Δεν υπάρχει πλαίσιο που να λέει σε τόσα χρόνια θα μπεις. Μπορεί μετά από τόσα χρόνια να μην μπεις καθόλου. Σας υπενθυμίζω ότι η Τουρκία είναι από τις υποψήφιες χώρες που έχει τη μεγαλύτερη διάρκεια διαπραγματεύσεων ως υποψήφια. Άρχισε από το 1963. Είναι τεράστιο το χρονικό διάστημα. Πρέπει να θυμηθείτε ότι η Κύπρος εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε μία περίοδο 10 ετών, που είναι πολύ σύντομο, με πολλές δυσκολίες και με κατοχή. Όταν διαβάζετε αυτό το άρθρο δεν προσέχετε ότι υπάρχει στην παράγραφο ο αριθμός 19, ενώ δεν πρέπει να υπάρχει ο αριθμός 19. Θα έπρεπε να λέει απλώς μέχρι την ένταξη. Εδώ εξασφαλίζει μία περίοδο 19 ετών, γιατί υπολογίζει ότι μπορεί η Τουρκία να μην ενταχθεί σε 19 χρόνια, άρα μπαίνει και το 19 για την περίπτωση που δεν θα έχει ενταχθεί. Ας πάρουμε το θέμα της αποστρατικοποίησης. Όταν μου έδωσαν το σχέδιο Ανάν, ένα από τα πράγματα που έπρεπε να κάνω ήταν να εξηγήσω αν έχει ή όχι ελαττώματα όσον αφορά στο στρατιωτικό σκέλος. Αυτό σας το λέω σαν συμβουλή: Τα στρατιωτικά είναι πάντα πιο εύκολα, γιατί είναι πάντοτε πιο ακραία. Αν σας πω, σ’ αυτή την πλατεία απαγορεύεται η στάθμευση, όλοι θα έχετε σταθμεύσει. Αν όμως πω, απαγορεύεται για τεθωρακισμένα, δεν υπάρχει περίπτωση να σταθμεύσει τεθωρακισμένο. Βλέπετε τη διαφορά; Το τεθωρακισμένο έχει τόσα πολλά υπονοούμενα για την κοινωνία που ο στρατιώτης δεν μπορεί να παρκάρει για να πάρει κάτι από το περίπτερο γιατί η κοινωνία που θα το δει, θα θεωρήσει αμέσως ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα. Τα στρατιωτικά είναι πάρα πολύ ακραία: αεροσκάφη, τεθωρακισμένα, οπλισμός. Σας υπενθυμίζω ότι πρόσφατα είχαμε προβλήματα στην Ελλάδα, όμως δεν ενεπλάκη καθόλου ο στρατός. Πρόκειται για στάδια. Στη Γαλλία τα στάδια είναι: αστυνομία - χωροφυλακή - στρατός. Και ξέρουμε μετά από ποια περίοδο ή μετά από ποιο συμβάν εμπλέκεται ο καθένας. Στο σχέδιο Ανάν δεν γίνεται έτσι, για ορισμένα σημεία είναι προκαθορισμένο. Αλλά έχει ενδιαφέρον το πώς έχουν γράψει τα κείμενα έτσι που να ξεχνάει ο αναγνώστης το αρχικό σημείο. Άρθρο 8, παράγραφος 1.β: «Το Ελληνικό και το Τουρκικό απόσπασμα επιτρέπεται να σταθμεύουν σύμφωνα με τη Συνθήκη Συμμαχίας στην Ελληνοκυπριακή πολιτεία και στην Τουρκοκυπριακή πολιτεία αντίστοιχα ως ακολούθως: i) Κάθε απόσπασμα δεν θα υπερβαίνει τις 6.000 άνδρες όλων των βαθμίδων μέχρι το 2011. ii) Κάθε απόσπασμα δεν θα υπερβαίνει τις 3.000 άνδρες όλων των βαθμίδων μετά το 2018 ή την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οποιοδήποτε επέλθει ενωρίτερα. iii) Το ελληνικό απόσπασμα δεν θα υπερβαίνει τους 950 άνδρες όλων των βαθμίδων και το τουρκικό απόσπασμα τους 650 άνδρες όλων των βαθμίδων, στη συνέχεια, με πενταετή αναθεώρηση με στόχο την πλήρη αποχώρηση τους. Βλέπετε ότι εδώ σας δίνουν τρία σημεία. Το πλαίσιο αρχικά είναι ότι πρέπει να υπάρχει μια ισορροπία και για τους Έλληνες και για τους Τούρκους, μόνο που αυτό είναι ήδη μια λεπτομέρεια, διότι η Ελλάδα δεν έχει κατοχή στην Κύπρο. Άρα δεν καταλαβαίνουμε σ’ αυτό το σημείο γιατί θεωρούμε ότι πρέπει να είναι ισορροπημένα. Αλλά ας πούμε ότι το θεωρούμε. Έχετε μια ημερομηνία για το πρώτο σημείο, 2011, για το δεύτερο σημείο, 2018, μα δεν υπάρχει τρίτη ημερομηνία. Δεν έχει ενδιαφέρον αυτό; Μας μιλάνε για αποστρατικοποίηση. Μα, αν κοιτάξουμε την ιστορία, όταν μιλάμε για οποιαδήποτε αποστρατικοποίηση, για παράδειγμα Γερμανία-Αλσατία, στο τέλος ο στρατός αποχωρεί εντελώς. Εδώ έχει ενδιαφέρον γιατί ακόμα και στο εγκεκριμένο φυλλάδιο που δημοσίευσε η κυβέρνηση, υπήρχε ένα λάθος το οποίο διορθώσαμε στην ανάγνωση: έλεγε τριετή αναθεώρηση, ενώ το γνήσιο σχέδιο λέει πενταετή αναθεώρηση. Αυτό σημαίνει ότι μιλάμε για μια λύση που θα γίνει γρήγορα, το 2004, αλλά ο στρατός παραμένει μέχρι το 2011, 2018 και μετά κάθε 5 χρόνια θα κοιτάζουμε αν θα αποχωρήσει όλος. Τότε, τι λύση είναι αυτή; Αυτό ήταν γραμμένο όμως. Ας πάρουμε ένα άλλο παράδειγμα. Θα σας δώσω το αγαπημένο μου παράδειγμα που είναι η Παρατήρηση 28. Ανήκει στο Συνημμένο 1, που δεν σας λέει τίποτα γιατί είναι ορισμοί, στο Μέρος V που λέγεται τροποποίηση και που πάλι δεν σας λέει τίποτα, και όλο το πλαίσιο ανήκει στο Β΄ Μέρος του σχεδίου. Στην πραγματικότητα, είναι λίγο δύσκολο κοιτάζοντας μόνο τα περιεχόμενα να πείτε ότι υπάρχει ένας κίνδυνος σ’ αυτό το σημείο. Γιατί ποιος από σας, κοιτάζοντας τα περιεχόμενα, Μέρος V: Τροποποίηση, Συνημμένο 1: Ορισμοί, Άρθρο 1 Ορισμοί, θα διάβαζε την παρατήρηση 28; Ας τη διαβάσουμε όμως εμείς ως το τέλος και μετά θα επανέλθουμε. «Η αξία κατά το χρόνο της στέρησης κατοχής και ο υπολογισμός της αύξησης θα πρέπει να βασιστεί στην υπόθεση ότι τα γεγονότα της περιόδου μεταξύ 1963 και 1974 δεν συνέβησαν, ...» Προηγουμένως στην εισαγωγή, κάνατε μια αναφορά στο θέμα της ιστορίας. Όταν καταλάβετε ότι αυτό το κείμενο είναι πολύ σημαντικό, διπλωματικό, διακρατικό και είναι ικανοί να γράψουν τέτοια, καταλαβαίνετε τι μπορούν να γράψουν για ένα απλό βιβλίο ιστορίας της Στ΄ Δημοτικού. Ό,τι θέλουν. Αυτό γιατί έχει σημασία; Καταλαβαίνουμε όλοι σαν Έλληνες ότι δεν μπορεί να μην υπάρχει κάτι το πολύ κακόβουλο πίσω από αυτή την παρατήρηση, εφόσον μας λέει ότι ιστορικά γεγονότα μεταξύ του 1963 και 1974 δεν συνέβησαν. Τόσο απλά. Πρέπει να καταλάβετε τι γίνεται. Για παράδειγμα, έχουμε μια πολυκατοικία μέσα σ’ ένα χωράφι. Το σχέδιο Ανάν προνοεί ότι αν το χωράφι ανήκει σε Τουρκοκύπριο ή Ελληνοκύπριο, θα αποζημιωθεί αυτός που έχει την περιουσία με τη λιγότερη αξία. Δηλαδή μεταξύ χωραφιού και πολυκατοικίας, καταλαβαίνετε ότι η πολυκατοικία αξίζει πολύ περισσότερα. Αν όμως το χωράφι βρίσκεται σε μια προνομιούχα περιοχή και έχει απλώς μια τριώροφη πολυκατοικία, δεν έχει καμιά σημασία η πολυκατοικία, μπορούμε να την κατεδαφίσουμε και να κτίσουμε ουρανοξύστη. Η ιδέα είναι ότι με το 1963, υπήρχαν θύλακες στην Κύπρο όπου υπήρχαν προβλήματα ιστορικά, δηλαδή υπήρχαν κτίρια που καταστράφηκαν. Άρα η αξία όλης της περιοχής μειώθηκε. Έρχεστε εσείς ως Ελληνοκύπριοι να πάρετε μία αποζημίωση και λέει, με τα καινούργια δεδομένα οι Τουρκοκύπριοι έκτισαν, αλλά όπως η περιοχή έπεσε οικονομικά, το χωράφι σας αξίζει ακόμα λιγότερο. Άρα αυτός που θα αποζημιωθεί είναι ο Ελληνοκύπριος, και ποτέ ο Τουρκοκύπριος, για να φύγει, όχι για να μείνει. Κι αυτό είναι γραμμένο στην Παρατήρηση 28. Δηλαδή παρόλο που η περιοχή δεν είναι πια ούτε σταθερή, ούτε αξιόλογη, θεωρούμε ότι δεν έγινε τίποτα, άρα παραμένει στο τι ήταν πριν και κατά συνέπεια, θα αποζημιώσουμε περισσότερο τους Ελληνοκύπριους για να φύγουν. Το βλέπετε το πλαίσιο. Ας πούμε τώρα ότι εμείς οι δύο είμαστε πρόσφυγες και μας έχουν πείσει ότι μπορούμε να πάμε στα σπίτια μας και μάλιστα αν ήμασταν κοντά στο Βαρώσι, μας έλεγαν ότι αυτό θα γινόταν μετά τις 15 Αυγούστου. Το είχαν υπολογίσει, 104 μέρες συγκεκριμένα. Εμείς καλοπροαίρετοι, λέμε: «Δεν θα πάμε σπίτι μας; Θα πάμε.» Υποθετικά πηγαίνουμε στο σπίτι μας και βλέπουμε ότι δεν έχει σκεπή και αποφασίζουμε να το επιδιορθώσουμε. Όμως δεν μπορούμε, γιατί υπάρχει το άρθρο 17 που σας λέει ότι υπάρχει moratorium για αποκατάσταση. Άρα οι πρόσφυγες –αυτοί που μπορεί να ψήφισαν και «Ναι» στο σχέδιο Ανάν– νόμιζαν ότι θα πήγαιναν στα σπίτια τους σε 104 μέρες και δεν είχαν αντιληφθεί ότι το σχέδιο έλεγε ότι μπορούν να μείνουν μέσα, αν πρόκειται να πάνε, αλλά δεν μπορούν να αλλάξουν τίποτε. Όπως ξέρετε, το πιο σημαντικό σημείο της Κύπρου στα κατεχόμενα είναι η Αμμόχωστος. Η Αμμόχωστος, όταν θα την πάρουμε πίσω, γιατί έτσι θα γίνει, θα πρέπει να κατεδαφιστεί εντελώς, διότι δεν υπάρχει τίποτε που λειτουργεί. Τα κτίρια, ο ηλεκτρισμός, το αέριο, το νερό. Σκεφτείτε στην πολυκατοικία που μένετε να μη γίνει συντήρηση. Μπορείτε να φανταστείτε τι μπορεί να έχει γίνει μετά από 35 χρόνια με κτίρια που είναι ανοικτά. Ας κοιτάξουμε, λοιπόν, το άρθρο 17: «Καμία Διαταγή του Συμβουλίου Περιουσίας δεν θα απαιτεί αποκατάσταση επηρεαζόμενης περιουσίας σε ιδιοκτήτη, που έχει στερηθεί κατοχής, πριν από μια ημερομηνία, η οποία θα είναι: α. Τρία χρόνια μετά την ημερομηνία που τίθεται σε ισχύ η Θεμελιώδης Συμφωνία, για περιουσία η οποία θα είναι ελεύθερη κατοχής κατά την ημερομηνία εκείνη, ή β. Πέντε χρόνια μετά την ημερομηνία που τίθεται σε ισχύ η Θεμελιώδης Συμφωνία,σε όλες τις άλλες περιπτώσεις.» Αυτά τα άρθρα που διαβάζουμε, προσπαθώ να τα παίρνω αποσπασματικά και από διάφορους τομείς, μπορεί να είναι για τους πρόσφυγες, για τις περιουσίες, για την οικονομία. Τώρα, ας πάρουμε τα ομόλογα. Άρθρο 18 Ομόλογα αποζημίωσης και πιστοποιητικά εκτίμησης περιουσίας. Είναι στο Τμήμα Ε: Ταμείο αποζημιώσεων, ομόλογα και πιστοποιητικά εκτίμησης περιουσίας. Αυτό, κανονικά αν ήσασταν πρόσφυγες ή τουλάχιστον Κύπριοι, θα το κοιτάζατε γιατί θα λέγατε εδώ θα πάρουμε κάποια λεφτά. Δεν θα το διαβάσουμε όλο γιατί είναι πολλά τα σημεία, θα πάμε κατευθείαν στο 5 και στο 6 για να καταλάβετε τι σας έδιναν στην ουσία. 5. «Τα ομόλογα αποζημίωσης θα λήγουν 25 έτη μετά την έκδοσή τους και θα είναι εξαγοράσιμα έναντι μετρητών από το Καταπίστευμα Αποζημιώσεων. Τα ομόλογα θα καθίστανται εξαγοράσιμα κατά τη διάκριση του Καταπιστεύματος Αποζημιώσεων στην ονομαστική αξία πέντε έτη μετά την έκδοσή τους.» 6. «Μετά την τελική ημερομηνία λήξης των εκδοθέντων ομολόγων, οι κάτοχοι πιστοποιητικών θα λάβουν όλα τα έσοδα από μεταγενέστερη πώληση ή μίσθωση επηρεαζόμενης περιουσίας από αυτήν που κατέχει το Καταπίστευμα Αποζημιώσεων.» Δηλαδή σας έλεγαν, θα σας αποζημιώσουμε. Θα σας δώσουμε αρχικά μια απόδειξη απαίτησης, που θα μπορείτε να ανταλλάξετε με ομόλογα και πιστοποιητικά εκτίμησης περιουσίας σε 5 χρόνια. Προσπαθήστε να καταλάβετε λίγο. Είναι μερικοί στην Κύπρο που γέρασαν με την κατοχή. Δεν σας λέω γι’ αυτούς που πέθαναν, οι καημένοι. Υπάρχει ένα πρόβλημα εδώ και 30 χρόνια και τους προτείνουν για λύση ομόλογα που θα λήγουν σε 25 έτη. Πόσων χρονών θα είναι αυτοί οι άνθρωποι όταν θα πάρουν αυτά τα λεφτά; Αυτά τα λεφτά δεν θα δίνονταν ποτέ. Τόσο απλά. Που στη πραγματικότητα θα μας οδηγούσε το «ΝΑΙ» Ας πούμε ότι δεν είστε ενημερωμένοι σχετικά με όλα αυτά που διαβάσαμε και τώρα καλείστε να ψηφίσετε. Θεωρείτε ότι η ψηφοφορία είναι κάτι απλό του τύπου «Ναι» ή «Όχι». Ακούστε λοιπόν την ερώτηση γιατί χρειάστηκε να την εξηγήσουμε στην Κύπρο για να καταλάβουν τι έπρεπε να απαντήσουν. «Εγκρίνετε τη Θεμελιώδη Συμφωνία με όλα τα προσαρτήματά της καθώς και το Σύνταγμα της Ελληνοκυπριακής-Τουρκοκυπριακής πολιτείας και τις διατάξεις σχετικά με τους νόμους που θα ισχύουν για να δημιουργήσουν μια νέα τάξη πραγμάτων στην οποία η Κύπρος θα προσχωρήσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση ενωμένη;» Εσείς όταν ακούγατε αυτή την ερώτηση, έχετε την εντύπωση ότι θα απαντούσατε «Όχι»; Βεβαίως όχι. Θα λέγατε «Ναι», γιατί το έχουν συνδέσει με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και δεν καταλαβαίνετε ότι στην πραγματικότητα διαβάζετε: «Εγκρίνετε τη Θεμελιώδη Συμφωνία στην οποία η Κύπρος θα προσχωρήσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση ενωμένη;» Γιατί μη μου πείτε πως όταν κλείνετε μια συμφωνία, πηγαίνετε στα προσαρτήματα και τα διαβάζετε όλα. Τα θεωρείτε τυπικά. Το θέμα είναι ότι η ερώτηση ήταν διατυπωμένη με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να τείνετε να πείτε «Ναι», ακόμα και αν ήσασταν ενημερωμένοι ότι το σχέδιο είχε προβλήματα. Τα συνέδεσαν με τον τρόπο που θα εντασσόταν η Κύπρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μας νόμιζαν - και ακόμα μας νομίζουν - «πρόβατα» Μη νομίζετε ότι αυτά τα πράγματα είναι λεπτομέρειες και ότι δεν τα είχαν σκεφτεί αυτοί που το συνέταξαν. Τα είχαν σκεφτεί, αλλά θεώρησαν ότι οι Κύπριοι ήταν τόσο χαμηλά που θα υπέγραφαν ότι να ’ναι. Θα διαβάσουμε τώρα κάτι που μας φαίνεται άχρηστο. Είναι το πρόσθετο Πρωτόκολλο στη Συνθήκη Εγκαθίδρυσης. Όταν το ακούτε, πιστεύετε ότι δεν μας αφορά, ότι είναι διαδικαστικές λεπτομέρειες. Το άρθρο 5 λέει με μεγάλη λεπτομέρεια τι θα γίνει και το πόσο θα καταπατήσουν τα ανθρώπινα δικαιώματά μας. Πρώτα απ’ όλα μάς εξηγεί ότι το Πρόσθετο Πρωτόκολλο υπογράφεται από το Ηνωμένο Βασίλειο, στο οποίο ανήκει και η Βόρειος Ιρλανδία. Δηλαδή οι Ιρλανδοί όχι μόνο έχουν κατοχή τόσα χρόνια, αλλά είναι αναγκασμένοι να υπογράφουν πρωτόκολλα εναντίον άλλων λαών. Αυτό είναι μια μικρή ιδέα που πρέπει να έχετε στο νου σας. Οι Ιρλανδοί εντάχθηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση με τους Άγγλους το 1973, άρα η Ευρωπαϊκή Ένωση δέχτηκε την κατάσταση. Κι έτσι, όπως ξέρετε, η Βόρειος Ιρλανδία ανήκει στο Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτή τη φορά, λοιπόν, το Ηνωμένο Βασίλειο υπογράφει με την Κύπρο, την Ελλάδα και την Τουρκία και αφορά τις Βάσεις. Οι λεγόμενες Βάσεις είναι μια καθαρά αγγλική «εφεύρεση» και εξηγώ. Η Κύπρος ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η Αγγλία ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ένας Ευρωπαίος πολίτης δεν έχει δικαίωμα να πάει στις βάσεις, διότι οι βάσεις ανήκουν μόνο στην Αγγλία αλλά όχι στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Κι αυτό το «επίτευγμα» έγινε το 1960, όταν οι Κύπριοι με τη Συνθήκη Ζυρίχης-Λονδίνου έδωσαν δικαίωμα στους Άγγλους να καταπατήσουν με τέτοιο τρόπο ακόμα και τα δικαιώματα της Ευρώπης. Εσείς ως Ευρωπαίοι πολίτες δεν μπορείτε να μπείτε στις βάσεις. Μπορείτε πιο εύκολα να πάτε στα κατεχόμενα παρά στις βάσεις. Ας διαβάσουμε το άρθρο 5 που αφορά τις βάσεις. «Η Κύπρος δεν θα απαιτήσει, ως μέρος των χωρικών υδάτων της, τα ύδατα μεταξύ των γραμμών οι οποίες περιγράφονται στην έκθεση που αναφέρεται στο Πρόσθετο Πρωτόκολλο αυτής της Συνθήκης.» Δηλαδή, όχι μόνο υπογράφουμε εμείς το πρωτόκολλο, αλλά μάς λέει μετά ότι δεν θα μπορούμε να απαιτήσουμε να γίνει μία αλλαγή. Θα σας δώσω ένα άλλο παράδειγμα για να καταλάβετε πού το πάνε/ποιος είναι ο στόχος τους. Η Συνθήκη Καρς υπογράφηκε μεταξύ Σοβιετικής Ένωσης και Τουρκίας. Η Σοβιετική Ένωση είχε την Αρμενία. Οι Αρμένιοι ως μέλος της Σοβιετικής Ένωσης υπέγραψαν ένα κείμενο που ήταν εναντίον της Αρμενίας. Και προσέξτε, επιπλέον υπάρχει όρος ότι αυτό το κείμενο μπορεί να υπογραφεί και να αλλάξει μόνο από τα δύο κράτη που το υπέγραψαν και κανένα άλλο. Εδώ είναι ακριβώς το ίδιο. Όχι μόνο είναι εναντίον μας το κείμενο, αλλά μας ζητούν να υπογράψουμε ότι δεν θα απαιτήσουμε κάτι άλλο μετά. Δηλαδή εάν μετά αντιληφθούμε ότι κάναμε ένα λάθος, δεν θα μπορούμε να το αλλάξουμε. Θα είναι για πάντα. Και πιο κάτω: «Το Ηνωμένο Βασίλειο θα συνεχίσει να απολάβει πλήρους και ανεμπόδιστης πρόσβασης για οποιοδήποτε σκοπό –πιο κατοχικό απ’ αυτό δεν γίνεται– στα ύδατα μεταξύ των υδάτων τα οποία η Ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία –δηλαδή το νέο κράτος που θα γινόταν– δεν θα διεκδικήσει που εφάπτονται –τώρα μπαίνουμε στις λεπτομέρειες, γιατί μερικοί στην Κύπρο μάς έλεγαν ότι το σχέδιο δεν έχει τόσες λεπτομέρειες– στο ανατολικό μέρος της περιοχής της Κυρίαρχης Βάσης Δεκέλειας που ενώνεται με τη θάλασσα (το οποίο μέρος σημειώνεται στο Χάρτη Α με μια περιοχή 16,10 τ.χλμ.) και ύδατα τα οποία η Ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία δεν θα διεκδικήσει που εφάπτονται στο δυτικό μέρος της περιοχής της Κυρίαρχης Βάσης Δεκέλειας που ενώνεται με τη θάλασσα (το οποίο σημειώνεται στο Χάρτη Α με μια περιοχή 5,01 τ.χλμ.)» Μια παρατήρηση για τα τετραγωνικά χιλιόμετρα που έχει ενδιαφέρον, είναι ότι σε ορισμένα σημεία του σχεδίου το μετρικό σύστημα αλλάζει, δηλαδή χρησιμοποιείται το αγγλικό σύστημα. Μπορείτε να μου πείτε ότι αυτό δεν έχει και τόση σημασία γιατί είναι απλώς ύδατα μεταξύ υδάτων, δηλαδή νερό. Όμως ξεχνάτε ότι το νερό είναι πάνω από κάτι που μετά βρήκαμε, «τυχαίως» βέβαια, ότι είναι η Ζώνη Αποκλειστικότητας όπου η Κυπριακή Δημοκρατία μπορεί να εκμεταλλευτεί και τα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου. Ας πάμε τώρα στην ξηρά. Άρθρο 6. «Η περιοχή Σωτήρας στην οποία επιτρέπεται μικρή εκπαίδευση ρουτίνας –ξέρετε τι σημαίνει μικρή εκπαίδευση ρουτίνας; Μετά το αναλύει, ότι μπορεί να είναι έως 12 αεροσκάφη. Όσοι έχουν κάνει στρατό ξέρουν ότι ρουτίνα σημαίνει μετακίνηση φορτηγών, δεν συμμετέχουν αεροσκάφη και δεν μιλάω για τεθωρακισμένα που ορίζονται έως 20. Μετά σας χάνει λέγοντας, σύμφωνα με τη 2η παράγραφο του Άρθρου 3 του Μέρους ΙV του προσαρτήματος Β της Συνθήκης Εγκαθίδρυσης –εάν εσείς δεν διαβάσετε τα σημεία που λέει, δεν ξέρετε τι εννοεί με τη «μικρή εκπαίδευση ρουτίνας». Συνεχίζουμε, θα επεκταθεί –δεν ξέρω αν γνωρίζετε ελληνικά... Μάλλον τώρα, μετά από το «συνωστισμό» θα ξέρετε. Το ρήμα «επεκταθεί» σας φαίνεται φυσιολογικό; Δηλαδή υπογράφουμε ένα σχέδιο το οποίο βγάζει την κατοχή και έχουμε μέσα αγγλικές βάσεις οι οποίες θα επεκταθούν. Μα είναι γραμμένο, θα επεκταθεί νότια της Σωτήρας, Στεράκοβου και Παραμάλι, και η πρόσθετη περιοχή θα περιλαμβάνει τη γη βόρεια της οδικής αρτηρίας Λεμεσού-Πάφου. Τα νέα σύνορα –προσέχετε τις λέξεις– της περιοχής Σωτήρας θα καθοριστούν και θα σημειωθούν σε χάρτες.
