ΓΙΟΛΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ συγγραφέας με αξιώσεις

Γιόλα Δαμιανού-Παπαδοπούλου

ΜΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΜΕ ΑΞΙΩΣΕΙΣ

Της Θεοδοσίας Κοντζόγλου

Με έντονα προσωπικά βιώματα - καθώς έζησε τις ταραχές της Αφρικής - η Γιόλα Παπαδοπούλου εισέβαλε στην ελληνική λογοτεχνία δημιουργώντας υπέροχα αναγνώσματα για μικρούς και μεγάλους। Σε ότι αφορά στα παιδιά, τα εισάγει με εξαιρετική ευαισθησία στις έννοιες του ρατσισμού, της διαφορετικότητας και της αλληλεγγύης।

ΣΕ ότι αφορά στα μυθιστορήματά της, σας αφήνουμε να την ανακλύψετε και να την αγαπήσετε καθώς μέσα από τις περιγραφές της καθένας θα βρει κάποιο δυνατό και προσωπικό μήνυμα που τον αφορά ξεχωριστά. Κάθε βιβλίο της Γιόλας Δαμιανού Παπαδοπούλου κλέβει με "θράσος" τις έγνοιες του αναγνώστη προσφέροντάς του υπέροχες ώρες. Το άλλο μου μισό Εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ Τριάντα δύο χειμώνες δεν κατάφεραν να απαλύνουν τη λαύρα εκείνου του καυτού Ιούλη του ΄74 που τσουρούφλισε τις καρδιές κι άφησε ματωμένα τα όνειρα να ξεστρατίζουν... Τριάντα δύο χρόνια μετά την εισβολή, το εφιαλτικό όνειρο κρατάει το Γιάννη ξάγρυπνο τις νύχτες... Οι κραυγές της μάνας του σχίζουν τον άνεμο, σμίγουν με τις οβίδες και τους καπνούς, ώσπου η ψυχή της λευτερώνεται κι ανεβαίνει στον ουρανό... Μια πεντάμορφη οπτασία, με τα μαύρα της μαλλιά ν’ ανεμίζουν στον άνεμο, κρατά στα χέρια λευκό περιστέρι και τον αποχαιρετά... Εκείνος ο Ιούλης του ΄74 έκοψε τη ζωή του στα δυο. Η μισή κοιτάει μπροστά, γίνεται ένας πετυχημένος μεγαλοεπιχειρηματίας, η άλλη μισή κοιτάει απέναντι, την τουρκοκρατούμενη πατρίδα του, εκεί που χάθηκαν τα όνειρα κι όσοι αγάπησε... Η Αριάδνη, από την άλλη, από μια παράξενη συγκυρία αφήνεται να την παρασύρει το πάθος ενός αχαλίνωτου έρωτα. Η βελούδινη ματιά του Τουρκοκύπριου Αχμέτ την καθοδηγεί ανεξέλεγκτα στο πεπρωμένο... Η άυλη παρουσία κρατάει αόρατα νήματα και τους οδηγεί στης μοίρας το γραμμένο...

Τρία μυθιστορήματα για την Αφρική Ο Ψίθυρος του Δάσους (Βραβείο Μυθιστορήματος του Υπουργείου Πολιτισμού Κύπρου) Εκδόσεις ΑΓΚΥΡΑ Μια νεαρή Κυπριοπούλα αφήνει το χωριό της και ξεκινά το 1947 ολομόναχη, ένα ταξίδι στην Αφρική. Με μια φωτογραφία στο χέρι, κάποιου άγνωστου μιγάδα αρραβωνιαστικού και μια βαλίτσα όνειρα – και ό,τι ήθελε προκύψει. Η Αφρική την μαγεύει. Την δέχεται σαν ρουφήχτρα σ’ ένα σκοτεινό πηγάδι κι αυτή, παγιδευμένη απ’ την ίδια την καρδιά της αντιπαλεύει ανάμεσα στη φυγή και το χρήμα. Η επανάσταση στο Κογκό του 1964 την βρίσκει απροετοίμαστη. Αιχμαλωτίζεται με την οικογένειά της μέσα στο δάσος κι εκεί παίζεται το μεγάλο παιγνίδι της μοίρας! Μέσα στα πάθη, τον πόνο και τη μαγεία, το κείμενο φτιάχνει το δικό του σκηνικό. Περιγραφές ασύλληπτες, ζωντανές, μεταφέρουν τον αναγνώστη στην καρδιά της ζούγκλας, με τα γρυλίσματα των αγριμιών και τα ψιθυρίσματα του δάσους, για να ζήσει στιγμές όλο μυστήριο και μαγεία. Το μυθιστόρημα στηρίζεται σε μια πραγματική ιστορία. Το νήμα έδωσε η Χρυστάλλα που, αποφασισμένη να ξεφύγει απ’ τη φτώχια, κάνει ένα ταξίδι που τελικά ενταφιάζει την καρδιά της στην Αφρική. Το ταξίδι της καρδιάς μας Εκδόσεις ΑΓΚΥΡΑ Οι νύχτες της Αφρικής βυθίζονται σε τρομακτικά σκοτάδια, γίνονται σκιές κι οι εφιάλτες σε κυνηγούν. Τα μάτια δε λένε να κλείσουν, τ’ αυτιά αφουγκράζονται τους ήχους της καταιγίδας και η καρδιά κουρνιάζει στον πιο φρικτό φόβο «Μην είναι ληστές, μη μας σκοτώσουν». Ο Σπύρος και η Μάγδα έφτασαν πολύ νέοι στην Νιγηρία. Η παραμονή τους στη χώρα μια περιπέτεια, ένα ατέλειωτο ταξίδι μιας αιωνιότητας... Ήρθαν νέοι και είναι μεσήλικες. Καθημερινά η ζωή τους διαπερνά ένα τούνελ τρόμου... ένοπλες ληστείες, πραξικοπήματα, ανασφάλεια, μοναξιά. Η Μάγδα ξανοίγεται σε μια ανόθευτη προσφορά αγάπης προς τους ιθαγενείς, που δεν μπορούν να εκτιμήσουν. Μπερδεύονται ανάμεσα σε φυλές με διαφορετικά ένστικτα και αισθήματα. Οι ρόλοι στην Αφρική σήμερα έχουν αντιστραφεί. Οι ιθαγενείς είναι αφεντικά και οι λευκοί, πολίτες που ακολουθούν προσεκτικά νόμους και προδιαγραφές! Το πεπρωμένο μιας ζωής Εκδόσεις ΑΓΚΥΡΑ Στα 1914 ο Μιχάλης Στασινόπουλος φτάνει στη χώρα των Ίπο της Ανατολικής Νιγηρίας με όνειρα και φιλοδοξίες για πλούτη και δύναμη. Μέσα σε αντίξοες συνθήκες, μέσα από το ανατριχιαστικό πέπλο της μαύρης μαγείας κι έναν άγνωστο γι αυτόν κόσμο της Αφρικής, προσπαθεί να ζήσει τη ζωή του λευκού. Η αισθησιακή παρουσία της Δήμητρας ομορφαίνει τις μοναχικές οδοιπορίες του. Επάνω στο άλογο, σαν νύμφη του δάσους, μέσα στο κανό σαν σειρήνα του ποταμού, γεννιέται μέσα από φωτεινούς ιριδισμούς του απομεσήμερου και τον οδηγεί στα ατέλειωτα ταξίδια του. Μια γυναίκα που αναδεύεται μέσα απ’ τον πολιτισμό για να αφομοιωθεί με τη λαγνεία και τα έθιμα της Αφρικής. Λες και πλάστηκε μέσα απ’ το κλάμα της καταιγίδας, μέσα απ’ το χρώμα της μοναξιάς... Τη σκυτάλη για το μεγάλο ταξίδι θα πάρουν ο Σπύρος και η Μάγδα. Σε διαφορετικές εποχές, συνεχίζουν ό,τι άφησαν οι προηγούμενοι. Δύο βίοι παράλληλοι με ίδια μοναξιά, ίδια ρίσκα, ίδια δίψα για δημιουργία. Χαμένοι στη γη του βροχερού δάσους, άνθρωποι απ’ την ίδια πατρίδα αλληλο-εξοντώνονται για κοινά συμφέροντα. Μια ιστορία έρωτα, προδοσίας, μοναξιάς και μυστηρίου. Και όταν μαύροι και λευκοί εξαντλήσουν όλα τα αποθέματα της καρδιάς τους, καταφεύγουν σ’ ένα έργο ισοπέδωσης των ονείρων! Ν ε α ν ι κ ή Λ ο γ ο τ ε χ ν ί α Όλου του κόσμου τα παιδιά Εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ Κρατικό βραβείο Υπουργείου Πολιτισμού Κύπρου Όλοι ξέρουμε πως η ζωή μοιάζει μ’ έναν απέραντο ανοιξιάτικο μπαξέ! Ο αέρας που φυσά κουβαλάει μαζί του κάτι μικρούτσικα σποράκια. Άλλα πέφτουν μέσα στο χαντάκι, άλλα στον γκρεμό κι άλλα στο παρτέρι ενός κήπου. Όλα τα σποράκια τα ζεσταίνει ο ήλιος που λάμπει πάνω από τον κόσμο και βλασταίνουν, μεγαλώνουν, βγάζουν φύλλα και τα λουλούδια τους ομορφαίνουν την πλάση! Έτσι και τα παιδιά. Μερικά γεννιούνται πιο τυχερά από άλλα, σε πατρίδες που η ζωή κυλά δίχως προβλήματα. Άλλα τα ταλαιπωρεί η πείνα, οι πόλεμοι και άλλα αναζητούν λίγη αγάπη. Είναι όμως όλα παιδιά του Θεού και ο ήλιος τους χαμογελά και απλώνει στο διάβα τους χρυσό σεντόνι να ξαποστάσουν την καρδιά τους. Ο Γαλάζιος Δράκοντας Εκδόσεις Εν Τύποις Μέσα απ’ τον πανικό, το φόβο και την περιπέτεια που σκόρπισε το καταστροφικό τσουνάμι, γεννήθηκε μια δυνατή φιλία! Στη Σρι Λάνκα, λίγες ώρες πριν την καταστροφή, όλα έδειχναν πως ήταν μια συνηθισμένη μέρα. Δεν πρόλαβαν να σιγήσουν καλά καλά οι Χριστουγεννιάτικες μελωδίες και οι ψαράδες έφυγαν για το καθημερινό τους ψάρεμα, μικρά παιδιά έπαιζαν αμέριμνα στην ακρογιαλιά κι άλλα κινούσαν για μια σχολική εκδρομή. Ξαφνικά όλα σταμάτησαν. Ένα πανύψηλο θεριό βγήκε απρόσμενα απ’ τα σπλάχνα της θάλασσας, με δυο χερούκλες απλωμένες κι ένα στόμα σαν πηγάδι ανοιχτό έτοιμο να καταπιεί ό,τι βρισκόταν στο δρόμο του. Όλα σε λίγα μόνο λεπτά, διαλύθηκαν. Η ανθρώπινη αυτοσυντήρηση δεν αφήνει τον άνθρωπο αδρανή. Ακόμα κι αυτά τα παιδιά... Αψήφησαν το φόβο και πάλεψαν να σώσουν τους εαυτούς τους και τους γύρο τους, ανακαλύπτοντας πως στις δύσκολες στιγμές μπορούν ν’ αντλήσουν μια απίστευτη πηγή ενέργειας και προσφοράς. Μέσα απ’ την αθλιότητα, την πείνα και την ανημποριά μπορούν να ζουν και να ονειρεύονται. Μέσα από το τίποτα γεννιέται η ελπίδα για τη συνέχεια... Βόλτα με το φεγγάρι Βραβείο Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών για ίσα δικαιώματα και ίσες ευκαιρίες για όλους Η μικρή Χατίτζια φεύγει από το Κογκό κι έρχεται να ζήσει στην Κύπρο με τους γονείς της που είναι πολιτικοί πρόσφυγες. Όμως η διαφορετικότητά της, της κάνει δύσκολη τη ζωή. Τα παιδιά στο σχολείο την αποκαλούν «πίσσα» και τη διώχνουν από τα παιγνίδια τους. Το μικρό κορίτσι κλεισμένο το βράδυ στο δωμάτιό του αφήνει όλη την πίκρα του να ξεσπάσει. Το φεγγάρι που κόβει βόλτες και όλα τα βλέπει τη ρωτά γιατί κλαίει. Κι αυτή του εκμυστηρεύεται πως της λείπει η πατρίδα της που όλα τα παιδιά είναι ίδια και παίζουν ευτυχισμένα. Τότε το φεγγάρι την καλεί για μια βόλτα στο Κογκό. Την ανεβάζει στους ώμους του και την παίρνει στην πατρίδα της. Η Χατίτζια νιώθει όμορφα που μυρίζεται τις μυρωδιές της χώρας της, βλέπει τους ανθρώπους και τα όμορφα λουλούδια του κήπου της. Την άλλη μέρα όταν η δασκάλα τους ζητά να γράψουν μια έκθεση «τι αγαπώ στον κόσμο πιο πολύ» καταγράφει όλα όσα έχει στην καρδιά της. Γράφει για τα δροσερά δάση, για λουλούδια και πουλιά και για ανθρώπους που αν και είναι φτωχοί έχουν κέφι και τραγουδούν ευτυχισμένοι στους δρόμους. Έτσι έδωσε στα άλλα παιδιά να καταλάβουν πως όλοι οι άνθρωποι έχουν ίδιες χαρές και αγάπες, ίδια όνειρα και καημούς. Απ’ εκείνη τη μέρα τα παιδιά την έκαναν φίλη τους και η Χατίτζια ζούσε ευτυχισμένη.