Γιατί κλαίει ο μπαμπάς, μαμά;

Της Νοέλ Μπάξερ*

Ένας άντρας οικογενειάρχης άνεργος είναι διαφορετική περίπτωση από την αντίστοιχη γυναίκα.

Από τη μέρα Νο 1, του συμβαίνουν κοσμοϊστορικές αλλαγές. Πρώτο τεράστιο θέμα, δεν ξέρει πώς να γεμίσει τη μέρα του. Ξαφνικά ανακαλύπτει πόσο μεγάλη σε διάρκεια είναι η μέρα. Και πόσο άδεια χωρίς δουλειά.

Μέσα στο σπίτι του βρίσκει ένα καθεστώς που καθορίστηκε την Εργαζόμενη Περίοδο, το οποίο καθεστώς αφού περάσει ένα πρώτο διάστημα που το μελετάει αφ΄υψηλού (τώρα που έχει τον χρόνο και που είναι στο σπίτι), στην συνέχεια θα εργαστεί σκληρά ώστε να το βελτιώσει. Η βελτίωση σημαίνει ανατροπή του Καθεστώτος, ολική ή στα σημεία, και η Ιστορία έχει δείξει ότι δεν πρόκειται για αναίμακτη διαδικασία.

Η πολεμική τακτική που θα επιλέξει ο μέσος τέως εργαζόμενος πατέρας είναι ένα ξενόφερτο είδος που το κουβάλησε από το γραφείο. Στα σπίτια η εργασιακή επιχειρηματολογία γύρω από ένα οβάλ γραφείο, το πηγαδάκι στην κουζίνα πάνω από την καφετιέρα, τα σημειώματα με κοινοποιήσεις στους ανωτέρω, η επίπληξη με κλειστές τις πόρτες, είναι άγνωστες πολεμικές μηχανές. Στα σπίτια επικρατεί το αντάρτικο, το ινδιάνικο γιούρια. Τα ξεσπάσματα του όχλου των παιδιών μπορούν να αφήσουν άφωνο, και βαριά τραυματισμένο, το ικανότερο μεγαλοστέλεχος μπαμπά.,

Σε αυτή τη φάση ή η Θεία επιφώτιση ή ο από μηχανής θεός-μητέρα θα αναγγείλουν τη λήξη της οικογενειακής τραγωδίας με μια βαρυσήμαντη κουβέντα: «Ο μπαμπάς δεν θα εργαστεί σκληρά για να βελτιώσει το Οικογενειακό Καθεστώς. Θα εργαστεί σκληρά για να κάνει χώρο και για αυτόν.»

Ο νέος χώρος του πατέρα στο σπίτι του δεν είναι αυτό που θα ‘θελε. Τη δουλειά του θέλει ο άνθρωπος. Ξεκινάει λοιπόν να χτίζει τη νέα πατρική φωλίτσα του αρνητικά. Υποσυνείδητα, χρησιμοποιεί μάλιστα πρόσκαιρα υλικά που δεν προσφέρουν στέρεη μονιμότητα. Γιατί αυτό φοβάται και αποδιώχνει, την στέρεη μονιμότητα στο σπίτι του, χωρίς στο μέλλον να εργαστεί. Η απειλή επομένως για τη φωλιά που χτίζεται κατοικεί στη φωλιά που χτίζεται!

Το να αναλάβει ο πατέρας πρόσθετα οικογενειακά καθήκοντα είναι εύκολη υπόθεση μόνο στα χαρτιά. Είναι ανειδίκευτος εργάτης. Δεν ξέρει πώς να διαβάσει τα παιδιά, αγνοεί πού πέφτει το φροντιστήριο, δεν γνωρίζει τις άλλες μαμάδες στα παιδικά πάρτι των συμμαθητών, δεν έχει ξαναπλάσει μπιφτέκια.

Το χειρότερο όμως δεν είναι αυτό. Το χειρότερο είναι ότι σταδιακά, εάν η ανεργία κρατήσει καιρό, ο άνεργος μπαμπάς θηλυκοποιείται στα μάτια των παιδιών του. Αποκτάει σιγά-σιγά «μητρικά» χαρακτηριστικά, αποτέλεσμα του παρα-μητρικού του έργου. Το πατρικό πρότυπο ραγίζει. Ραγίζει ως συνειδητός πατροπαράδοτος ρόλος του πατέρα και ραγίζει ως υποσυνείδητο κληρονομημένο πρότυπο στα παιδιά του.

Αυτό γίνεται ακόμη πιο εμφανές στα παιδιά εάν τύχει παράλληλα η μητέρα να ανδροποιηθεί αποκτώντας «πατρικά» χαρακτηριστικά του παλιού-πατέρα. Πράγμα εύκολο να συμβεί αν χρειαστεί η γυναίκα που πριν δεν εργαζόταν να βγει έξω από το σπίτι για να δουλέψει, ή αναγκαστεί να δουλεύει περισσότερο και να επιστρέφει πλέον αργά, τις ώρες που ερχόταν ο μπαμπάς. Ένας λόγος παραπάνω επειδή αυτή θα φέρνει τα λεφτά στο σπίτι. Και, με την εξουσία της νέας θέσης της, επειδή αυτή θα είναι ο νέος οικογενειακός ειρηνοποιός.

Ο χρόνιος μη εργαζόμενος πατέρας δεν είναι ο κουβαλητής που ήταν. Ούτε ο εγγυητής. Ούτε ο ισχυρός που με το που άκουγαν το κλειδί του στην πόρτα οι αταξίες κοβόντουσαν στη μέση. Ούτε ο ωραία ντυμένος ελκυστικός άνδρας που η κορούλα τους νυμφευόταν. Ούτε ο σοφός που οι φίλοι-μπαμπάδες ζητούσαν τη γνώμη του. Ούτε ο πολυάσχολος που όλη την ώρα του τηλεφωνούσαν. Ούτε ο ίδιος μπαμπάς που έλειπε στα παιδιά και τον επιθυμούσαν. Αυτός είναι ...λιγουλάκι ο μπαμπάς που επιθυμούσαν.

Είναι πολύ επίπονο ο ενήλικας να έρχεται αντιμέτωπος με τα πρότυπά του κι είναι πολύ σκληρό όταν καλείται εξ ανάγκης, αποτέλεσμα απόφασης τρίτων, να τροποποιήσει τους ρόλους του. Τελεία.

Σκέψη στο περιθώριο :  Ο τύπος οικογενειακής δομής  Tζων Λένον – Γιόκο Όνο ήταν τόσο ιδιαίτερος που τον έγραφαν οι εφημερίδες.

*Η Νοέλ Μπάξερ είναι Συγγραφέας-αθρογράφος.  Εργάστηκε  στη Διαφήμιση και στο Μάρκετινγκ.