ΜΟΥΡΟΥΣΟΥΛΗΣ: ΑΝΑΝΤΙΣΤΟΙΧΟ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ-ΧΡΟΝΟΥ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ ΣΤΗΝ ΑΚΤΟΠΛΟΙΑ

Aνεπαρκείς συνδέσεις, χαμηλής αξιοπιστίας δρομολόγια, αναντίστοιχο κόστος μεταφορικού μέσου, μεγάλους χρόνους διαδρομής κλπ συνθέτουν τη σημερινή ακτοπλοϊκή σύνδεση των νησιών επεσήμανε σε ομιλία του ο βουλευτής Χίου και Τομεάρχης Περιφερειακής Πολιτικής Κωστής Μουρουσούλης ο οποίος παρευρέθηκε και μίλησε στη Σάμο, σε εκδήλωση του Εργαστηρίου Λιμενικών Έργων του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, υπό τον καθηγητή Κ. Μουτζούρη, τέως Πρύτανη ΕΜΠ, με θέμα την «Καταγραφή τεχνικών ελλείψεων και αναγκών Λιμένων Ακτοπλοΐας Ελλάδας».



ΌΠΩΣ παρατήρησε ο βουλευτής, δεκάδες κύριες και περιφερειακές ακτοπλοϊκές γραμμές εξυπηρετούν τις ανάγκες μεταφοράς κατοίκων, επισκεπτών και εμπορευμάτων, συνδέοντας τα 96 λιμάνια των νησιών, με τα 42 της ηπειρωτικής χώρας. Ωστόσο, σημείωσε πως η ακολουθούμενη, μέχρι σήμερα, αποσπασματική πολιτική, συναρμοδιότητας πολλών Υπουργείων και αρκετών Οργανισμών - χωρίς την ουσιαστική συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης- με επίκεντρο το μεταφορικό μέσο (κυρίως το πλοίο) και όχι το μεταφορικό έργο, δεν έχει επιτρέψει ολοκληρωμένη πολιτική στα ζητήματα των λιμενικών υποδομών που ήταν και το κύριο αντικείμενο της εκδήλωσης.


Η παρέμβαση του Κ. Μουσουρούλη ξεκίνησε, με αναφορά στην ευρωπαϊκή προσπάθεια συγκρότησης Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Πολιτικής (ΟΘΠ), μιας πολιτικής δηλαδή, με ολοκληρωμένο χαρακτήρα και σκοπούς τη μεγιστοποίηση της βιώσιμης εκμετάλλευσης θαλασσών και ωκεανών και την ανάπτυξη της θαλάσσιας οικονομίας και των παράκτιων περιφερειών. Επίσης, θύμισε πως η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει προβεί στη δημιουργία και προσδιορισμό ενός Διευρωπαϊκού Δικτύου Συνδυασμένων Μεταφορών, που συμπληρώνεται από το Οδικό και Σιδηροδρομικό Διευρωπαϊκό Δίκτυο, το Διευρωπαϊκό Δίκτυο εσωτερικής Ναυσιπλοΐας και το δίκτυο λιμένων.

Αναλυτικότερα, ο Κ. Μουσουρούλης, παρεμβαίνοντας και με την ιδιότητα του αρμοδίου Τομεάρχη της Νέας Δημοκρατίας για την Περιφερειακή Πολιτική, εκτίμησε πως, με σκοπό την ενίσχυση της περιφερειακής συνοχής, η διατύπωση προτάσεων για ένα ολοκληρωμένο σύστημα νησιωτικών μεταφορών οφείλει να εντάσσεται στις γενικές αναπτυξιακές και χωροταξικές πολιτικές, καθώς και να αναδεικνύεται μέσα από την ισχυροποίηση της Αυτοδιοίκησης στις νησιωτικές περιοχές, όπως και το ρόλο των Οργανισμών Λιμένων, όπου αυτοί υπάρχουν, ή των Λιμενικών Ταμείων.

Αναφορικά με τις υποδομές των λιμανιών, επεσήμανε πως τα προβλήματα είναι υπαρκτά, όπως προκύπτει και από παλαιότερη μελέτη της ΚΕΔΚΕ για το θέμα (2006), ενώ παρατηρούνται ανεπαρκείς συνδέσεις, χαμηλής αξιοπιστίας δρομολόγια, αναντίστοιχο κόστος μεταφορικού μέσου, μεγάλους χρόνους διαδρομής κλπ. Τα προβλήματα αυτά, παρά τα σεβαστά ποσά που έχουν κατά καιρούς δαπανηθεί σε λιμενικές υποδομές (κυρίως Β΄ΚΠΣ, Γ΄ΚΠΣ και ΕΣΠΑ), επιτείνονται από την οργανωτική αδυναμία και τον κατακερματισμό αρμοδιοτήτων από πλευράς της πολιτείας, καθώς εμπλέκονται αποσπασματικά και χωρίς ενιαία πολιτική πάνω από 5 Υπουργεία, Γενικοί Γραμματείς Περιφερειών, ή Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, Δήμαρχοι, Έπαρχοι και πληθώρα υπηρεσιών.

Το σχέδιο «Καλλικράτης» για την αυτοδιοίκηση επέτεινε, παρά διόρθωσε τα προβλήματα αυτά. Τόνισε δε, πως το καθ’ ύλην αρμόδιο Υπουργείο Ναυτιλίας, με την ευκαιρία και του πρόσφατου ανασχηματισμού, αποτελεί τον πιο ταλαιπωρημένο διοικητικά φορέα πολιτικής στη χώρα, που καταργήθηκε, ανασυστήθηκε, διασπάσθηκε, μέρη του ενσωματώθηκαν σε ένα ή περισσότερα Υπουργεία, αλλάζει όνομα κάθε 6-8 μήνες και γενικώς βρίσκεται σε πρωτοφανή απαξίωση.

Το ζήτημα είναι ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς σημασία για τις λιμενικές υποδομές έχει το ποιος σχεδιάζει, με ποια κριτήρια, ποιο λιμάνι γίνεται πρώτο, ποιο δεύτερο και, κυρίως, γιατί (ποιο ρόλο εξυπηρετεί στο γενικό πλαίσιο).

Για παράδειγμα, ο σχεδιασμός, ο καθορισμός προτεραιοτήτων ανάπτυξης του λιμενικού δυναμικού της χώρας και η ιεράρχηση των έργων στο Γ΄ΚΠΣ γινόταν σύμφωνα με τις αποφάσεις του αρμόδιου οργάνου εθνικού σχεδιασμού λιμένων (Ε.Σ.Α.Λ.-Διυπουργική Επιτροπή Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Λιμένων) και τα γενικά master plans. Αυτή τη στιγμή, όπως υπογράμμισε, δεν είναι γνωστό πώς ασκείται αυτή η λειτουργία και υπάρχει σοβαρό έλλειμμα στρατηγικής και προοπτικής.

Ο Κ. Μουσουρούλης, κλείνοντας, παρέθεσε ορισμένες προτάσεις, που κατά καιρούς έχει επισημάνει, όπως: την καθιέρωση της νησιωτικότητας ως ειδικού κριτηρίου για το σχεδιασμό δράσεων Περιφερειακής Ανάπτυξης κι επομένως και λιμενικών υποδομών, την πρόβλεψη ειδικών προγραμμάτων στο πλαίσιο της επικείμενης διαπραγμάτευσης των κανονισμών των Διαρθρωτικών Ταμείων της ΕΕ για την περίοδο 2014-2020, την αξιολόγηση και επανεξέταση των δυνατοτήτων από το ισχύον θεσμικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (μεταφορικό ισοδύναμο, άγονες γραμμές, υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος), την επανεξέταση της πρακτικής του ‘επίναυλου’ (της χρηματοδότησης των ακτοπλοϊκών γραμμών δημοσίου συμφέροντος από τους μεταφερόμενους πολίτες στις βιώσιμες γραμμές, με ειδική επιβάρυνση στο βασικό ναύλο μεταφοράς) και διατύπωσε την ανάγκη για μια αναλυτική επισκόπηση του δικτύου και ανάπτυξη προβλέψεων για τον προσδιορισμό στοιχείων απαραίτητων για σύγχρονες και χρήσιμες λιμενικές υποδομές, όπως γραμμές, δρομολόγια, συχνότητα συνδέσεων, χωρητικότητα, κόστος και χρόνοι διαδρομής, κ.α.